Nhin

Nhìn Låi M¶t Næm Qua

Næm c†p vØa qua là m¶t næm hung hi‹m, m¶t næm ÇÀy bi‰n Ç¶ng! Chúng ta thº xem låi nh»ng nét chính y‰u trong lÎch sº næm 1998.

I.ViŒt Nam

1.QuÓc N¶i
a.Công cu¶c tranh ÇÃu :

Næm 1997,nhân dân các tÌnh Thái Bình,ñÒng Nai, Xuân L¶c Çã vùng lên và Çã bÎ c¶ng sän khûng bÓ. Sang næm 1998,nhân dân trong nÜ§c,trong Çó có cä cán b¶, Çäng viên vÅn ti‰p tøc tranh ÇÃu công khai và bí mÆt .

Tu°i TrÈ ViŒt Nam Çã vùng lên tranh ÇÃu. T© báo bí mÆt "Thao ThÙc" sÓ ÇÀu tiên ra Ç©i tháng 3, ÇÜ®c m†i ngÜ©i chuyŠn tay Ç†c
Tháng 5,sinh viên Væn Lang tranh ÇÃu v§i chính quyŠn c¶ng sän vŠ giáo døc.
Trung tuÀn tháng 8,bÃt chÃp s¿ ngæn cÃm cûa chính quyŠn,khoäng mÜ©i ngàn giáo dân các nÖi Çã tham d¿ lÍ k› niŒm 200 næm ñÙc MË La Vang.
Ngày 21 tháng 10,dân chúng làng Th† ñà,huyŒn ñông Anh, ( cách Hà N¶i 15 km) Çã ÇÙng lên tranh ÇÃu vŠ ru¶ng ÇÃt.
Trong tháng 6 và nh»ng tháng sau Çó, tÜ§ngTrÀn ñ¶ Çã vi‰t thÜ Çòi xóa bÕ"xã h¶i chû nghïa" và tÓ cáo s¿ dã man cûa c¶ng sän
Ông TrÀn DÛng Ti‰n, m¶t c¿u chi‰n binh th©i kháng Pháp, Çã nhiŠu lÀn lên ti‰ng chÌ trích ñäng.Trong thÜ ÇŠ ngày 10-10, Ông Çã can Çäm tÓ cáo các lãnh tø ñäng nhÜ ñ‡ MÜ©i.
Anh NguyÍn Hoàng PhÜÖng,28 tu°i,ki‰n trúc sÜ,Çã lên ti‰ng tÓ cáo vø"Thûy cung Thæng Long" là m¶t vø tham nhÛng l§n liên quan Ç‰n nhiŠu Çäng viên cao cÃp nhÜ Ngô Xuân L¶c,Phó thû tÜ§ng,NguyÍn TÃn Vån, thÙ trÜªng b¶ Xây D¿ng, ñinh Hånh,Phó chû tÎch UBND Hà N¶i...
GÀn cuÓi næm ,15 Çäng viên lão thành nhÜ Hoàng Thúy ViŒt, Lê Månh Nam, ñoàn ñan Phúc...Çã liên ti‰p tÓ Phåm Th‰ RuyŒt,ñ‡ MÜ©i, Võ TrÀn Chí vŠ t¶i tham nhÛng.

b.Kinh T‰ :

Tình hình kinh t‰ ViŒt Nam ngày m¶t suy søp.M¶t sÓ công ty ngoåi quÓc Çã tháo chåy.

Ngày16 tháng 1,ViŒt Nam tuyên bÓ phá giá ÇÒng båc.CuÓi tháng 8, ViŒt Nam låi phá giá lÀn thÙ hai.TrÜ§c 1998, 1 Çô la æn 11.175 ÇÒng VN. Sau ngày 16 tháng 1,hÓi suÃt là 1 Çô la æn 11.800 ÇÒng VN.Sau tháng 8 là 12.998 nhÜng giá ch® Çen là 14.350 ÇÒng VN.
Nån tr¶m c¡p, xí ke,ma túy,måi dâm phát tri‹n månh, m¶t phÀn do cán b¶ Çäng cÀm ÇÀu.
Trong tháng mÜ©i,tháng mÜ©i m¶t , các trÆn løt ª miŠn Trung và MiŠn Nam gây thiŒt håi l§n nhÃt.LÀn ÇÀu tiên trong lÎch sº ,Sài gòn bÎ ngÆp løt kh¡p nÖi. Nguyên do là nhà nÜ§c không quan tâm Ç‰n viŒc tu b° ÇÜ©ng sá, cÀu cÓng,m¶t phÀn do nån æn b§t, æn hÓi l¶,æn c¡p...NhÃt là do viŒc làm ÇÆp thûy l®i TrÎ An.
Ngày 28 tháng10, trong QuÓc H¶i, thû tÜ§ng Phan Væn Khäi nói r¢ng trong chín tháng ÇÀu næm,nhÎp Ç¶ tæng trÜªng kinh t‰ bÎ giäm,n¥ng nhÃt là xuÃt khÄu,ÇÀu tÜ và thu chi ngân sách.
Ngày 16 tháng 10,quÏ Phát tri‹n LHQ tuyên bÓ nay nºa sÓ dân VN sÓng dÜ§i tiêu chuÄn nghèo Çói.(DÜ§i 100 Çô m‡i ngÜ©i m¶t næm.)

TrÜ§c tình hình chính trÎ cæng th£ng và kinh t‰ khó khæn ,muÓn lÃy lòng quÓc t‰,nhÃt là muÓn ve vän Hoa kÿ,nhân ngày 2 tháng 9, C¶ng sän Çã nhÜ®ng b¶ thä næm ngàn tù nhân trong Çó có Hòa thÜ®ng Thích Quäng ñ¶,giáo sÜ ñoàn Vi‰t Hoåt, bác sï NguyÍn ñan Qu‰... Giáo sÜ ñoàn Vi‰t Hoåt Çã Ç‰n Virginia( Hoa kÿ) Çoàn tø v§i gia Çình.

2.QuÓc Ngoåi

Trong næm 1997, nhân dân Thái Bình, ñÒng Nai,Xuân L¶c Çã ÇÙng lên chÓng båo quyŠn c¶ng sän.TØ cuÓi næm 1997 cho Ç‰n ÇÀu næm 1998, nhiŠu t° chÙc Çã lên ti‰ng ûng h¶ dân chúng ViŒt Nam tåi quÓc n¶i, và cûng cÓ hàng ngÛ Ç‹ tranh ÇÃu månh më cho dân chû và t¿ do tåi ViŒt Nam.

Ngày 31 tháng 1,Liên Minh các L¿c LÜ®ng Dân T¶c ViŒt Nam ra Ç©i tåi Santa Ana( California).L¿c lÜ®ng này gÒm nh»ng Çåi bi‹u tôn giáo,Çäng phái, quân Ç¶i,trí thÙc. Chû tÎch ban chÃp hành trung ÜÖng là bác sï NguyÍn ñình Lš,và các lãnh Çåo liên minh gÒm có Ti‰n sï NguyÍn Bá Long,LuÆt sÜ TrÀn Væn ThuÆn,LuÆt sÜ Lâm ChÃn Th† ,Ti‰n sï DÜ PhÜ§c Long, ThÜ®ng nghÎ sï Lê TÃn Bºu. ..
Ngày 21 tháng 3 tåi Houston Texas, Phong trào QuÓc Dân ViŒt Nam Hành ñ¶ng ra Ç©i, do luÆt sÜ Hoàng Duy Hùng làm chû tÎch.
H¶i nghÎ Liên K‰t NgÜ©i ViŒt T¿ Do h†p ngày 13 và 14 tháng 6 tåi San Jose v§i chû ÇŠ" TÃt cä cùng quÓc n¶i vùng lên vì dân chû cho ViŒt Nam".ñåi diŒn các nhóm gÒm có ông Võ Minh CÜÖng,Phåm Ng†c Ninh, TrÀn Xuân Th©i, Lê PhÜ§c Sang,NguyÍn Ng†c ñÙc,NguyÍn Kim...
Næm nay kh¡p nÖi ÇŠu k› niŒm T‰t MÆu Thân (1968).Trong tháng 1,ñÎnh HÜ§ng Tùng ThÜ (Pháp) Çã xuÃt bän tác phÄm nhiŠu ngÜ©i vi‰t"Cu¶c Thäm Sát MÆu Thân"
Nhân ngày 30 tháng 4,kh¡p nÖi rÀm r¶ t° chÙc ngày QuÓc HÆn, ÇÒng th©i bày tÕ s¿ ûng h¶ nhiŒt liŒt cûa ÇÒng bào häi ngoåi ÇÓi v§i cu¶c ÇÃu tranh trong nÜ§c.
ñ¥c biŒt næm nay kh¡p nÖi làm lÍ k› niŒm 50 næm c© quÓc gia. Ngày thÙ bäy 7-11, c¶ng ÇÒng ngÜ©i ViŒt tåi Toronto Çã cº hành tr†ng th‹ lÍ k› niŒm 50 næm c© quÓc gia.H¶i C¿u quân nhân Toronto Çã mang quân phøc VN diÍn hành tØ phÓ Tàu Ç‰n tòa thÎ sänh Toronto, rØng ngÜ©i tåi Çây dài trên hai cây sÓ. Có nhiŠu xe hoa cûa các chùa tham d¿.
Sau khi Ç‰n Hoa kÿ,giáo sÜ ñoàn Vi‰t Hoåt Çã hoåt Ç¶ng månh më.
- Ngày 16 tháng 11,giáo sÜ Çã h†p m¥t v§i các nhà tranh ÇÃu n°i danh quÓc t‰ nhÜ ñÙc ñåt Lai Låt Ma,Harry Wu,Ngøy Kim Sinh, tåi Washington Ç‹ ti‰n t§i viŒc thành lÆp m¶t liên minh quÓc t‰ nhân quyŠn.
- Ngày 28 tháng 11,Giáo sÜ ñoàn Vi‰t Hoåt,LuÆt sÜ NguyÍn H»u ThÓng, Ti‰n sï Lâm Thu Vân Çã ÇÜ®c m©i tham d¿ lÍ k› niŒm 50 næm quÓc t‰ nhân quyŠn Calgary,Edmonton(Canada). Tåi Çây giáo sÜ Hoåt Çã lên ti‰ng Çòi c¶ng sän ViŒt Nam xóa bÕ nh»ng biŒn pháp cùm kËp nhân dân.
- Ngày 10 tháng 12,gíáo sÜ Çã cùng v® là bà TrÀn ThÎ ThÙc và các chi‰n h»u nhÜ Võ ñåi Tôn tuyŒt th¿c 24 gi© tåi công viên LHQ ( San Francisco).

Nhìn chung,phong trào chÓng c¶ng tåi häi ngoåi ngày càng thêm månh më theo cùng m¶t nhÎp ÇiŒu v§i cao trào tranh ÇÃu tåi quÓc n¶i.

Trong næm 1998, m¶t sÓ nhà thÖ, nhà væn n°i ti‰ng Çã ra Çi nhÜ Mai Thäo, Nguyên Sa, Bùi Giáng...

II.QuÓc T‰

Næm 1998 là m¶t næm xÃu cho nhiŠu quÓc gia.Ta có th‹ nói 1998 là m¶t næm Çåi loån tuy r¢ng không phäi là Çåi chi‰n.

Kh¡p nÖi,nån thÃt nghiŒp gia tæng,Çà suy thoái kinh t‰ vÅn chÜa ÇÙng låi. NhiŠu chính trÎ gia,nhiŠu báo chí ÇÜa ra tin tÙc låc quan,nhÜng phÀn l§n là xäo thuÆt bÀu cº.

Tåi Á châu nh»ng nÜ§c nhÜ Thái Lan,ñåi Hàn, Indonesia,Phi LuÆt Tân...ÇÜ®c mŒnh danh là nh»ng ti‹u long kinh t‰.NhÜng các nÜ§c này Çã søp Ç° ÇÒng loåt trong næm 1997 và ti‰p tøc suy thoái trong næm 1998. Và NhÆt Bän,dù là hùng månh cÛng søp Ç° thäm thÜÖng.M¶t sÓ thÜÖng gia NhÆt Bän,ñåi Hàn Çã tìm giäi thoát b¢ng con ÇÜ©ng t¿ tº.Dân chúng ñåi Hàn Çã tÕ lòng yêu nÜ§c m¶t cách tích c¿c và cao quš. H† Çã Çem vàng båc,tÜ trang bán rÈ Ç‹ quÓc gia có th‹ trang träi n® nÀn.

Næm 1998 là m¶t næm xÃu cho các nhà lãnh Çåo quÓc gia trên th‰ gi§i.

CuÓi næm 1997, Khmer ÇÕ Çã tan rã.Næm 1998,Pol Pot phäi sÓng trong cänh cá chÆu chim lÒng.Ngày 15 tháng 4 ,ông ch‰t trong m¶t cái chòi ª m¶t khu rØng!Lúc sÓng ông gây kinh hoàng cho dân chúng, nhÜng khi ch‰t,xác ông n¢m trÖ Çó ch£ng khác gì xác cûa m¶t nông dân Khmer nghèo gÀy Óm,thäm não!
Các báo MÏ lên ti‰ng Çem Hunsen ra xº t¶i diŒt chûng vì y Çã cùng Pol Pot trÜ§c Çây sát håi nhân dân Khmer.
Tháng 7 næm 1997,Ranariddh bÎ Hunsen lÆt Ç°. Næm 1998,ông ti‰p tøc sÓ phÆn lÜu vong.Và thân phø ông,Sihanouk vÅn ti‰p tøc sÓ phÆn bù nhìn.
NhiŠu quÓc gia Á châu lâm cänh khûng hoäng kinh t‰,nhÜng Nam DÜÖng låi xäy thêm n¶i loån. T°ng thÓng Suharto Çã phäi nhân nhÜ®ng khi thÃy các ngÜ©i thân cûa ông Çã không còn ûng h¶ Ông n»a. Phó t°ng thÓng Jusuf Habbibie lên thay nhÜng cÖn náo loån vÅn ti‰p diÍn.CuÓi næm, Çám sinh viên låi Çòi T°ng thÓng Habbibie tØ chÙc. Sinh viên Indonesia muÓn gì Çây? Th‰ l¿c Çàng sau tính gì Çây?
Næm 1998, lÀn ÇÀu tiên trong lÎch sº Çäng, các lãnh tø Çäng nhÜ Võ Væn KiŒt, ñ‡ MÜ©i.. Çã bÎ quÀn chúng và cán b¶ tÓ cáo tham nhÛng...
Næm này cÛng là m¶t næm r¡c rÓi cho T°ng thÓng Clinton.Sáu ngày trÜ§c giáng sinh,ông bÎ Hå NghÎ viŒn luÆn t¶i.Dù ông ki‰m ÇÜ®c giäi pháp danh d¿,thì thÆt s¿,con ÇÜ©ng công danh, s¿ nghiŒp và hånh phúc cu¶c Ç©i ông Çã chÃm dÙt vào cuÓi næm 1998.

QuÓc t‰ hiŒn nay vÅn quan tâm Ç‰n c¶ng ÇÒng ViŒt Nam.

NhiŠu t° chÙc quÓc t‰ Çã trao giäi thÜªng cho các nhà tranh ÇÃu ViŒt Nam nhÜ ñoàn Vi‰t Hoåt, NguyÍn Ng†c Lan, NguyÍn Chí ThiŒn, VÛ ThÜ Hiên...
Ngày 15 tháng 10, bäo tàng viŒn væn minh Canada Çã khánh thành cu¶c tri‹n lãm vŠ thuyŠn nhân ViŒt Nam. Bu°i lÍ khánh thành ÇÜÖc Çåt dÜ§i s¿ chû t†a cûa Toàn quyŠn Anh quÓc tåi Canada, khoäng 4 ngàn ngÜ©i ViŒt Nam và Canada tham d¿. Cu¶c tri‹n lãm së kéo dài 2 næm.

Click here to back topage 1
BÃm vào Çây Ç‹ trª låi trang ÇÀu.
Next