tree

L©i Thäo M¶c

SÖn Trung

Tôi là thäo m¶c, m¶t loài thäo m¶c tÀm thÜ©ng.Tôi sÓng ª Canada, là m¶t xÙ sª tuyŒt v©i nhÃt th‰ gi§i. Ti‰ng nói cûa tôi là ti‰ng nói cûa các loài cây trên rØng,cây trong công viên. Ti‰ng nói cûa tôi cÛng là ti‰ng nói cûa loài cÕ trên ÇÒi, rau trong nông tråi, và hoa trong vÜ©n M¶t sÓ ngÜ©i không hi‹u chúng tôi. H† nghï r¢ng chúng tôi là loài vô giác, vô tri. S¿ th¿c, chúng tôi không khác gì loài ngÜ©i. Chúng tôi cÛng æn uÓng nhÜ loài ngÜ©i cho nên con ngÜ©i Çã phäi tÜ§i nÜ§c và vun bón chúng tôi. M¶t sÓ anh em chúng tôi ª Phi châu Çã æn thÎt sÓng. N‰u loài ngÜ©i chia ra nam n», Çàn ông yêu Çàn bà, Çàn bà yêu Çàn ông thì chúng tôi cÛng vÆy. Chúng tôi ÇÜ®c chia ra hoa Ç¿c, hoa cái và chúng tôi cÛng có hiŒn tÜ®ng thø phÃn nhÜ Çàn bà thø thai. Chúng tôi cÛng thª ra,hít vào nhÜ con ngÜ©i. N‰u loài ngÜ©i thª b¢ng miŒng và mÛi thì chúng tôi cÛng thª b¢ng lá. Ban ngày, chúng tôi thäi dÜ«ng khí ra,hút thán khí vào. Còn ban Çêm, chúng tôi thäi thán khí ra, hít dÜ«ng khí vào.

Chúng tôi có m¶t Ç©i sÓng. Chúng tôi cÛng sinh ra, l§n lên và m¶t ngày nào Çó, chúng tôi cÛng së ch‰t Çi. Chúng tôi có m¶t lÎch sº. Chúng tôi có quá khÙ, hiŒn tåi và tÜÖng lai. Chúng tôi cÛng có h† hàng, t° tiên, cha mË,và anh chÎ em.Và chúng tôi cÛng có bån bè n»a. Chúng tôi cÀn yêu và ÇÜ®c yêu. Chúng tôi khác v§i loài Çá sÕi vô tri, lånh lùng và vô cäm. Chúng tôi có linh hÒn và tình cäm. Trong các thi nhân th‰ gi§i, chúng tôi yêu Chateaubriand nhÃt, là m¶t thi sï ngÜ©i Pháp ª th‰ k› 19 , bªi vì ông Çã hi‹u chúng tôi. Ông nói r¢ng chúng tôi- cây cÕ, sÕi Çá, sông,hÒ..- ÇŠu có m¶t linh hÒn, linh hÒn ông và linh hÒn chúng tôi cùng tÜong thông tÜÖng cäm :
" Objets inanimés, avez vous donc une âme?
Qui s' attache à notre âme et la force d'aimer ?"
Chúng tôi có buÒn, có vui. Chúng tôi có lúc hy v†ng và cÛng có lúc tuyŒt v†ng. Mùa xuân là mùa ÇËp nhÃt trong næm. ñó là th©i kÿ hånh phúc nhÃt trong Ç©i chúng tôi. BÀu tr©i rång r« và m¥t tr©i chi‰u sáng. Khí hÆu tuyŒt v©i và chúng tôi rÃt khÕe kho¡n. Chim ca trên bÀu tr©i và chúng tôi mÌm cÜ©i b¢ng nh»ng Çoá hoa ÇËp Çë cûa chúng tôi. Chúng tôi rÃt sung sÜ§ng khi thÃy nh»ng Çôi nam n» tay trong tay Çi dåo trong công viên.
Mùa hè chúng tôi cÛng rÃt sung sÜ§ng. M†i ngÜ©i lìa bÕ nh»ng chi‰c áo mùa Çông, mÛ,giày Óng. H† Çi Ç‰n công viên , h† Çi ra bãi bi‹n b¢ng nh»ng thÙ y phøc nhË nhàng. ñây là th©i gian mà chúng tôi cÓng hi‰n cho loài ngÜ©i rÃt nhiŠu hoa,trái và rau.
Sau mùa hè là mùa thu. NhiŠu væn nhân, thi sï Çã ca tøng mùa thu. H† ca tøng vÈ ÇËp cûa mùa thu , nhÃt là mùa thu Canada. H† rÃt vui thú khi thÃy lá cây thay màu Ç°i s¡c, tØ xanh sang vàng, tØ hÒng sang ÇÕ. S¿ thÆt, h† không hi‹u chúng tôi. H† sung sÜ§ng trÜ§c cái Çau Ç§n,buÒn bã và tuyŒt v†ng cûa chúng tôi. Mùa thu là khªi Çi‹m cûa n‡i Çau kh°, ch‰t chóc cûa chúng tôi. Nhåc sï Phåm Duy , m¶t nhåc sï ViŒt Nam Çã hi‹u chúng tôi khi ông vi‰t bän nhåc " Mùa Thu Ch‰t". NgÜ©i ta yêu màu ÇÕ,màu hÒng,màu vàng nhÜng chúng tôi thì không. Chúng tôi chÌ yêu màu xanh bªi vì Çó là màu t¿ nhiên,màu ÇËp Çë. M¶t sÓ ngÜ©i cho r¢ng màu xanh là màu hy v†ng. Chính th‰. Màu xanh là màu cûa s¿ sÓng chúng tôi. Còn các màu khác là dÃu hiŒu cûa bŒnh hoån, ch‰t chóc. ñÓi v§i con ngÜ©i,nhiŠu màu s¡c là tÓt, còn chúng tôi thì ghét l¡m . Chúng tôi ÇÒng š v§i m¶t nhåc sï ViŒt Nam trong bài "Mùa thu ch‰t". Tåi sao vÆy? Bªi vì mùa xuân, mùa hè,khí hÆu khoäng 20 Ç¶-30 Ç¶, rÃt thích h®p v§i con ngÜ©i, thú vÆt và cây cÕ. NhÜng khi mùa thu Ç‰n,khí hÆu xuÓng Ç‰n không Ç¶ ho¥c hÖn n»a. Chúng tôi không th‹ chÎu Ç¿ng ÇÜ®c khí hÆu kinh khûng này. Chúng tôi trª nên héo úa. Chúng tôi b¡t ÇÀu tranh ÇÃu v§i ÇiŠu kiŒn khÓn kh° này, cho nên chúng tôi không còn gi» ÇÜ®c màu s¡c xanh tÜÖi nhÜ trÜ§c.Khi mùa Çông Ç‰n, chúng tôi ch‰t thÆt s¿ ho¥c gÀn ch‰t. M‡i ngày, chúng tôi røng Çi m¶t ít lá. CuÓi cùng thân xác chúng tôi trÖ trøi gi»a tr©i Çông tuy‰t lånh v§i cành cây khô héo,trØ loài thông thì bao gi© cÛng tÓt tÜÖi. Các bån bè chúng tôi,rau cÕ låi càng thê thäm hÖn. Rau trong nông tråi thì ch‰t såch, còn cÕ thì bi‰n mÃt dÜ§i nh»ng ÇÓng tuy‰t cao. Chúng tôi nói nh»ng ÇiŠu trên là muÓn chÙng tÕ v§i quš vÎ r¢ng chúng tôi có tình cäm và linh hÒn. Chúng tôi còn có lš trí.
NhiŠu phen chúng tôi Çäo Çiên vì nh»ng ÇiŠu kiŒn kh¡c nghiŒt cûa cu¶c sÓng, nhÜng chúng tôi không bi quan. Chúng tôi nhÆn thÙc r¢ng Ç©i có thÎnh có suy, nhÜng vÃn ÇŠ quan tr†ng là chúng ta phäi vÜ®t qua giai Çoån khó khæn và làm h‰t sÙc mình trong m†i tình huÓng. Sau cÖn mÜa tr©i låi sáng. Sau mùa Çông ,là mùa xuân. ñó là th©i kÿ Ãm áp,tuy‰t Çã tan. CÕ trên ÇÒi và bên vŒ ÇÜ©ng Çã xuÃt hiŒn v§i màu xanh non. Cây trong rØng và trong công viên Çã Çâm chÒi. Hoa Çã nª kh¡p nÖi. M¶t cu¶c sÓng m§i Çã trª låi v§i chúng tôi và v§i m†i ngÜ©i. Chúng tôi tÆn hÜªng ánh m¥t tr©i Ãm áp. Mùa xuân và muà hè Çã bù Ç¡p cho mùa thu và mùa Çông buÒn bã.
Tree sayings
I am a tree, a simple tree.I live in Canada, which is the most wonderful country in the world. My voice is the voice of trees in the forests, and trees in the parks.My voice is also the voice of grass on the hills, vegetables on the farms, and flowers in the gardens.
A lot of people don't understand us. They think that we are insensible and inaniamate things. In fact, we aren't different from humain beings. We can eat and drink like people, so they have to water and fertilize us. Some of our brothers in Africa are anthropophagous.
As human beings are divided into men and women, men are loving women, and women loving men, so are we. Some of us are stamens, and others are pistils. We also have polination that like women's pregnancy.
We also exhale and inhale like human beings. If they inhale and exhale by mouth nad nose, we also do that with our leaves. We dismiss oxygen by day, and we send out carbondioxide and breathe oxygen by night.
We have a life. We were born, we grow up and some day we'll be dead. We have a history. We have a past, present and future. We also have our families, our ancestors, our parents, our brothers and sisters.We have a lot of friends too. We need to love and to be loved. We are different from stones, which are very different, cold and motionless. We have soul and sentiment. Among the poets in the world, we love Chataubriand- a French poet in the 19th century-very much, because he understood us.He said that trees, stones,rivers,lakes... have had a soul and his soul and ours were related in perception and sentiment:
"Inanimate objects, do you have a soul
That attaches to ours and force us to love them?"

We have joy and sadness. We are in hope and sometimes in disappointment. Spring is the most beautiful season in the year. It is the happiest time in our life. The sky is bright and the sun shines. The weather is wonderful and we are very fine. The birds sing in the sky and we smile with our beautiful flowers. We are very happy when we see couples hand in hand walking in the parks.

We are also happy in the summer. Everybody leaves his winter coat , his hat and his boots. They go to the parks, to the beaches with light clothing. It is the time we give them a lot of flowers, fruits,vegetables.

After summer comes autumn. A lot of poets, writers praise autumn. They describe the beauty of autumn, especially the fall in Canada. They are very happy when they see trees leaves change color from green to yellow, and from pink to red. In fact, they don't understand us. They are happy before our pain, our sadness,our disappointment. Autumn is the beginning of our sorrow, our death.Indeed, Phåm Duy, a Vietnamese music composer ,understood us when he wrote the song entitled" The Dead Autumn". People like red, pink and yellow color, but we don't. We only love the color green because it is our natural color,our fine color.People say that green is color of hope.Sure ! Green is our color of life. Other colors are signs of sickness, of death. For human beings,multicolors are good, but we hate it. Why? Because the weather changes in fall. In summer, the weather is about 20-30 degree.It is very good for human beings, animals and plants. But when the autumn comes, the weather is about 0 to -10. We cannot undergo this terrible weather. We begin to fade. We begin to struggle against this miserable condition, so we begin to change color. When winter comes,we are really dead or nearly dead. Our leaves fall day by day. Finally, we stand alone with dry and dead branches in the snow except pines, a kind of evergreen tree.My friends- vegetables and grass are more miserable. Vegetables on the farms are now really dead while grass has disappeared under the thick layer of snow.

What we have just said to you is to prove that we have sentiment and soul. We also have reason.
Sometimes we are very upset because of the hard condition of life, but we aren't pessimistic. We realize that life has its ups and downs, but it's important to get through hard times and to make the best of every situation. After the rain, the sun shines. After winter, comes spring. It is warmer, and the snow begins to melt, Grass on the hills and on the roads appear with a green color. Trees in forests and parks have new buds. Flowers are blooming everywhere. A new life comes back to us and to everybody. We enjoy the warmth of sunlight in spring and summer which compensate everybody for the sad and dead fall and winter.